Robienie mydła naturalnego, podstawowe informacje

Ostrzeżenie
Wytworzenie mydła może być łatwe i przyjemne. Kluczem do udanego mydła jest trochę cierpliwości, dokładne odważenie produktów i wykonanie poleceń z instrukcji. Zanim przystąpisz do tego zadania upewnij się, że posiadasz konieczny sprzęt, produkty i ok. 3 godzin nieprzerwanego czasu na ukończenie całego procesu. Mam nadzieję że polubisz tworzyć własne mydełko tak jak ja to lubię i będziesz miała z tego dzieła wiele przyjemności i satysfakcji, warto spróbować.
Pośpiech nie jest zalecany, jak również biegające dzieci i zwierzęta w pobliżu Twojego miejsca pracy.
Zwykle kto raz spróbował zrobić ręcznie mydełko już nie przestaje i kontynuuje to dzieło! Bardzo proszę o zamieszczanie opinii i komentarzy na temat własnych doświadczeń i kontaktów w wytwarzaniu mydełka na mojej stronie, abyśmy mogły wymieniać się doświadczeniami: www.akademia4poryroku.pl w zakładce „kontakt”.

Historia mydła w wielkim skrócie
Pierwsze informacje o mydle pochodzą z 1 wieku z Pompei, gdzie była odkryta fabryka mydła, następne doniesienia już znacznie później bo z 13 wieku z Włoch, podobno Włosi przedstawili mydło Francuzom około 15 wieku, a Francuzi Anglikom w 1621r. W tamtych czasach Amerykanie wzbogacali się na exporcie sody i tłuszczy do Anglii.

Mydło to proces saponifikacji ( zmydlania)

Olej + zasada (ług/soda) › Sól (mydło) + gliceryna
Obecnie powracamy do tradycyjnego tworzenia mydeł ze względu na ich pożądane właściwości. W chwili obecnej oprócz tłuszczy zwierzęcych dostępnych jest wiele różnych olei roślinnych, dzięki czemu tworzenie własnych mydeł pozwala na stworzenie indywidualnego produktu o bardzo wysokiej jakości i wspaniałych właściwościach pielęgnacyjnych dla naszej skóry. Tworzenie mydeł jest obecnie łatwiejsze, gdyż lepiej znamy ich chemiczną naturę, mamy większe doświadczenie oraz posiadamy bardzo szeroki wybór składników tłuszczowych. Dzisiejsze mydła są łagodniejsze i delikatniejsze dla skóry dzięki zastosowaniu olei roślinnych. Mydła powstają w procesie saponifikacji (zmydlania) tłuszczów (zawierających kwasy tłuszczowe) działaniem sody kaustycznej/ługu sodowego (wodorotlenku sodu – NaOH). Ręcznie robione mydła dodatkowo zawierają glicerynę (która posiada właściwości nawilżające i zmiękczające skórę). Ten jeden z najbardziej znanych humektantów w czasie przemysłowej produkcji mydeł jest oddzielany i sprzedawany jako oddzielny produkt. Ponadto naturalne składniki bardzo rzadko występują w mydłach sklepowych, a jeśli już to w bardzo śladowych ilościach. Najważniejszą zaletą tworzenia własnego mydła jest kontrola nad jego składem i jakością. Same decydujemy w jakiej ilości i jakie składniki wykorzystamy. Pierwotnie mydła otrzymywano z tłuszczów zwierzęcych. Głównie stosowano smalec wieprzowy i łój wołowy. Obecnie dostępnych jest wiele nowych olei z roślin, orzechów i zbóż, które można mieszać ze sobą.

Jak działa mydło naturalne?
Mydło pomaga namoczyć powierzchnię skóry pozwalając wodzie dotrzeć do większej powierzchni skóry i łączy brud z wodą, aby umożliwić łatwiejsze spłukanie zanieczyszczenia ze skóry, nie pozbawiając naszej skóry z własnych zasobów nawilżania.

Metody otrzymywania mydła
 Metoda na zimno – stosowany powszechnie przez osoby robiące mydła samodzielnie, proces neutralizacji następuje po wylaniu masy do formy. Po zmieszaniu oleju i zasady mieszaninę wylewa się do form.
 Metoda na ciepło – wszystkie składniki znajdują się w jednym naczyniu. Ogrzewanie rozpoczyna neutralizację. W warunkach przemysłowych w czasie tego procesu oddziela się od mydła glicerynę.
 Metoda stopić i wylać– metoda otrzymywania mydeł ze stopienia innych mydeł. Można dodawać do tego naturalnych składników (olei, olejków eterycznych) ale nadal podstawą tego mydła będzie mydło które stopiliśmy.

Formy do mydeł
Ogólnie mówiąc można stosować dowolne formy do mydeł – plastikowe, drewniane czy kartonowe. Nie należy używać form z cyny, aluminium, teflonu oraz miedzi ponieważ reagują one z ługiem. By zrobić mydło okrągłe możesz wykorzystać plastikową butelkę. Rozetnij ją wzdłuż i odetnij górną część. Następnie po sklejeniu boków taśmą ( mocno klejącą ) nalej płynnego jeszcze mydła. Po zastygnięciu mydła ( najlepiej następnego dnia )oderwij taśmę i wyjmij mydło z formy, po czym pokrój na talarki. Używaj rękawiczek jednorazowych, mydło w tym momencie jest jeszcze kaustyczne. Jeśli wyciągnięcie mydła z formy stwarza problemy należy włożyć je do zamrażalnika na 2-3 godziny. Spowoduje to skurczenie mydła i powinno ułatwić usunięcie go z formy. Nasmarowanie formy tłuszczem roślinnym także powinno pomóc w wyjmowaniu mydła z form. Papierowe lub drewniane formy wymagają zastosowania papieru do pieczenia.

Uwagi BHP
 Otrzymywanie mydeł nie jest przeznaczone dla dzieci ze względu na używanie wodorotlenku sodowego – silnie żrącej substancji.
 Należy stosować czysty wodorotlenek sodu a nie środki do czyszczenia (takie jak popularny kret) gdyż zawierają one inne związki między innymi jony glinu, których należy unikać w mydłach.
 Pojemnik z wodorotlenkiem powinien być zawsze szczelnie zamknięty – wilgoć i zawarty w powietrzu dwutlenek węgla reaguje z zasadą i obniża jej skuteczność zmydlania. W przypadku połknięcia wodorotlenku skutki mogą być śmiertelne.
 Przy pracy z ługiem należy pamiętać o noszeniu ubrania ochronnego – gumowych rękawic, koszuli z długimi rękawami i okularów ochronnych do oczu. Pracuj w dobrze wentylowanych pomieszczeniach – podczas mieszania wody z wodorotlenkiem wydzielają się szkodliwe opary, które mogą drażnić płuca. Zawsze przy pracy z ługiem sodowym miej pod ręką butelkę z octem – do neutralizacji wycieków czy zachlapań wodorotlenkiem.
 Ług sodowy może usunąć farbę więc uważaj by nie doszło do kontaktu ze świeżo malowanymi powierzchniami. Jeśli jednak dojdzie do takiego kontaktu natychmiast zmyj ług wodą z detergentem, a następnie spłucz wodą i wytrzyj do sucha.
 Świeżo otrzymane mydło może być żrące dla skóry, należy uważać na bezpośredni kontakt świeżego mydła ze skórą przynajmniej przez pierwsze 48 godzin. W przypadku takiego kontaktu skórę należy przemyć octem a następnie dużą ilością wody.
 Do produkcji mydła nie należy stosować pojemników z cynku, cyny czy glinu (aluminium) – ług będzie z nimi reagował. Polecamy stosowanie pojemników ze szkła, plastiku, stali nierdzewnej, emaliowanych ( nieuszkodzonych.

Badanie pH
Mydło powinno mieć pH w zakresie od 7 do 9.5 – lekko zasadowe. W tym celu po procesie dojrzewania mydła należy sprawdzić jego odczyn. Najlepiej do tego celu użyć papierka wskaźnikowego. Najpierw należy ten papierek zwilżyć wodą i przyłożyć do mydła. Po kilkunastu sekundach porównujemy zabarwienie papierka ze skalą i odczytujemy wynik. Jeśli pH jest za wysokie – mydło nie powinno być używane do mycia skóry ale można je zużyć w gospodarstwie domowym np. do prania.
Jeśli mydło leżakowało bez przykrycia na jego powierzchni pojawi się biały nalot podobny do kredy – jest to węglan sodu który, wskazuje odczyn silnie zasadowy. Należy go zdrapać lub przykrywać mydło folia plastikową w trakcie leżakowania.